Op 10 juli 2022 is het (concept) besluit tot wijziging van het Besluit, werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen (hierna BWRVK) gepubliceerd. In dit besluit wordt de aangenomen motie van Kamerlid van Nispen, over een verbod op ongerichte kansspelreclame voor risicovolle kansspelen, uitgevoerd. Het besluit tot wijziging zal dus invloed hebben op de manier waarop kansspelreclame voor risicovolle kansspelen gemaakt wordt. Als aanbieder van risicovolle kansspelen worden de volgende kansspelaanbieders gezien: aanbieders van de instantloterij (krasloten), sportweddenschappen (landgebonden), de totalisator (harddraverijen en paardenrennen), speelcasino’s, speelautomatenhallen en kansspelen op afstand (waaronder online sportweddenschappen). Het besluit tot wijziging van het BWRVK zal niet alleen invloed hebben op de kansspelaanbieders van online kansspelen, maar ook (potentieel) op organisaties die reclame maken voor online kansspelen, zoals affiliates.
In dit artikel zal daarom besproken worden of het besluit tot wijziging tot enige marketing restricties voor affiliates zal leiden. Hierbij wordt eerst uitgelegd wat affiliates zijn en wat ze doen. Vervolgens zal het (concept) besluit tot wijziging van BWRVK besproken worden. Daarna zullen de voor- en nadelen van het besluit tot wijziging van het BWRVK weergegeven worden. Hierna wordt antwoord gegeven op de volgende vraag: “Kan het besluit tot wijziging van het BWRVK leiden tot marketing restricties voor affiliates?”.
Wat zijn affiliates?
“Online kansspelaanbieders promoten hun kansspelen op diverse manieren. In de online kansspelbranche wordt vaak gebruikgemaakt van affiliate marketing, om de verschillende kansspelen op afstand onder de aandacht van de consument te brengen. Wat wordt er dus bedoeld met affiliate marketing?
Affiliates plaatsen gerichte informatie over diverse bookmakers/kansspelaanbieders. De informatie die over deze online kansspelaanbieders en bookmakers geschreven wordt, wordt op het online platform (een of meerdere websites en de daarbij horende sociale mediakanalen) van de affiliate geplaatst. Consumenten kunnen meestal het volgende op het online platform van de affiliate vinden: (online) casino reviews, nieuwsberichten, kennisartikelen en andere kansspel-gerelateerde content (zoals video’s).
De consument komt op de website (en sociale mediakanalen) van de affiliates door middel van relevante casino/kansspel-gerelateerde zoektermen. Casino affiliates sluiten een overeenkomst met een (groot aantal) bookmakers en/of kansspelaanbieders van kansspelen op afstand. Indien de consument besluit om via een website van de affiliate door te klikken naar een kansspelaanbieder/bookmaker en vervolgens daar een account aan te maken, dan zal de affiliate een vergoeding vanuit de kansspelaanbieder/bookmaker ontvangen voor deze doorverwijzing. Op deze wijze maakt de affiliate omzet.”
Het (concept) besluit tot wijziging van het BWRVK
Aan het begin van deze maand is er een besluit ter consultatie voorgelegd voor de wijziging van het Besluit, werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen (afgekort BWRVK), dat pas in september definitief zal worden. Er kunnen dus in de tussentijd wat veranderingen plaatsvinden. Hieronder zal dit besluit tot wijziging van het BWRVK in detail besproken worden. Hierbij wordt aangegeven wat het besluit tot wijziging inhoudt, de relevante termen, wat de redenen zijn voor de wijziging, wie door het besluit geraakt wordt en wat de gevolgen zullen zijn.
De beoogde wijziging van het BWRVK ziet als volgt uit:
“Artikel 2ab
1. Houders van een vergunning tot het organiseren van kansspelen op afstand ontplooien geen ongerichte wervings- en reclameactiviteiten ten aanzien van de door hen aangeboden kansspelen.
2. Onder ongerichte wervings- en reclameactiviteiten wordt in ieder geval verstaan enige vorm van wervings- en reclameactiviteiten:
a. Via het media-aanbod bedoeld in artikel 1.1 van de Mediawet;
b. In kranten en tijdschriften of andere gedrukte, algemeen toegankelijke communicatiemiddelen;
c. In de openbare ruimte of op een voor het publiek toegankelijke plaats;
d. Via het internet, tenzij verzekerd is dat personen, bedoeld in artikel 2, derde en vierde lid, niet door de wervings- en reclameactiviteiten worden bereikt.
3. De houder van een andere vergunning op grond van de wet dan een vergunning tot het organiseren van kansspelen op afstand, draagt er zorg voor dat zijn ongerichte wervings- en reclameactiviteiten niet kunnen worden opgevat als reclame voor kansspelen op afstand.
4. Bij regeling van Onze Minister kunnen nadere regels worden gesteld betreffende de toepassing van dit artikel.”
Wat houdt deze wijziging deze wijziging met betrekking tot kansspelen op afstand nu in? Zoals vermeld in het bovengenoemde artikel, wordt ongerichte reclame voor kansspelen verboden. In de nota van toelichting wordt geen algemene definitie van ongerichte reclame gegeven, maar de wetgevers hebben wel aangegeven wat onder ongerichte reclame verstaan wordt. In de nota van toelichting wordt het volgende gezegd over ongerichte reclame: Onder ongerichte reclame wordt reclame verstaan die niet zo specifiek gericht is dat voldoende uitgesloten kan worden dat het de maatschappelijk kwetsbare groepen bereikt. Onder maatschappelijk kwetsbare groepen wordt onder andere de volgende personen verstaan: minderjarigen, personen die kenmerken van risicovol speelgedrag vertonen, personen die zich hebben uitgesloten van deelname aan kansspelen en personen in de leeftijdscategorie tussen 18 en 24 jaar.
In de beoogde wijziging worden verder enkele wervings- en reclameactiviteiten vermeld die onder ongerichte reclame vallen. Wervings- en reclameactiviteiten die via media-aanbod, zoals bedoeld in artikel 1.1 van de Mediawet, vallen onder ongerichte reclame. Hiermee wordt reclame bedoeld die via TV of radio gemaakt wordt. Verder worden wervings- en reclameactiviteiten op internet, sociale media, directe e-mail- en media diensten op aanvraag ook als ongerichte reclame gezien volgens het besluit tot wijziging, indien niet verzekerd kan worden dat de bovengenoemde maatschappelijk kwetsbare groepen met de reclame niet bereikt zullen worden. Hieruit volgt dat reclame voor kansspelen op afstand alleen gemaakt kan worden via internet als voldoende verzekerd kan worden dat deze niet de maatschappelijk kwetsbare personen bereikt. Om deze reden zullen affiliates moeten kijken naar de huidige manier waarop ze kansspelreclame maken en indien nodig deze aan de hiervoor genoemde vereisten aanpassen. Het verbod op ongerichte reclame (via internet) wordt verwacht in werking te treden op 1 januari 2023.
Relevante termen
Voordat we verder gaan met het bespreken van het concept besluit tot wijziging van het BWRVK, zullen eerst enkele belangrijke termen gedefinieerd die ook betrekking hebben op affiliate marketing.
Reclame
Om het verbod op ongerichte (kansspel)reclame en de daarbij horende gevolgen beter te begrijpen, is het van belang om eerst de term ‘reclame’ te definiëren. Wat wordt met reclame bedoeld? In het Besluit, werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen wordt reclame als volgt gedefinieerd: ‘iedere vorm van communicatie waarmee vergunninghouders, al dan niet met behulp van derden, direct of indirect hun diensten of goederen aanprijzen’. Hoewel de kansspelwetgeving een definitie van de term reclame geeft, wordt deze term aanvullend gedefinieerd door de Kansspelautoriteit, omdat het zo een breed begrip is. Naast de definitie in de wet geeft de Kansspelautoriteit aan dat wervende teksten en het genereren van naamsbekendheid ook onder de term reclame vallen. Casino affiliates die dus de kansspelen aanprijzen van de kansspelaanbieders waarmee ze een overeenkomst hebben, zijn reclame aan het maken. Hierbij kan onder anderen gedacht worden aan online casino/kansspelen reviews, wervende teksten in een interview/video en nieuwsberichten die op het online platform van de affiliate te lezen zijn.
Gerichte en ongerichte reclame
Naast de definitie van reclame is het ook van groot belang voor affiliates (en andere organisaties die kansspelreclame maken) om een onderscheid te maken tussen gerichte en ongerichte reclame. Zoals eerder vermeld, ongerichte reclame is reclame die niet een specifieke doelgroep voor ogen heeft die ook een grote groep personen bereikt. Vanwege de ongerichtheid kan ook niet gegarandeerd worden dat de maatschappelijk kwetsbare groepen niet bereikt worden. Gerichte reclame daarentegen heeft wel een specifieke doelgroep voor ogen. Gerichte reclame heeft als doel om bepaalde groepen personen te bereiken. Vanaf 1 januari 2023 zal daarom uitsluitend gerichte kansspelreclame toegestaan zijn waarvan gegarandeerd wordt dat het maatschappelijk kwetsbare groepen niet bereikt.
Kunnen verzekeren
In het besluit tot wijziging van het BWRVK wordt vermeld dat de kansspelaanbieders van kansspelen op afstand internetreclame mogen maken als ze kunnen verzekeren dat de maatschappelijk kwetsbare groepen niet bereikt worden. Het verbod op ongerichte reclame vereist dat aanbieders van online kansspelen voldoende kunnen garanderen dat de maatschappelijk kwetsbare groepen niet worden bereikt met de reclame die op internet geplaatst wordt.
Redenen voor de wijziging
Al sinds de opening van de onlinekansspelmarkt is het aantal kansspelreclame sterk gestegen. Hierop is veel kritiek geweest zowel vanuit de maatschappij als politiek. Vanuit de verslavingszorg en personen met verslavingsproblematiek zijn tevens signalen afgegeven dat ze moeite met de grote hoeveelheid ongerichte reclame hebben.
Volgens de Tweede Kamer kan deze grote hoeveelheid aan kansspelreclame ernstige maatschappelijke gevolgen (zoals financiële problemen en verslavingsproblematiek) hebben. In aanvulling hierop, de Kansspelautoriteit heeft daarnaast vastgesteld dat dat jongeren oververtegenwoordigd zijn in de populatie Nederlanders met een spelersaccount voor kansspelen op afstand.
Om deze reden was de overheid door Kamerlid Van Nispen en de Kansspelautoriteit verzocht een verbod op te leggen op ongerichte reclame voor risicovolle kansspelen. Het beoogde doel van het verbod op ongerichte reclame is vooral om de consumenten en dan met name de maatschappelijk kwetsbare groepen te beschermen door de hoeveelheid kansspelreclame met een breed en ongericht bereik te verminderen. De autoriteiten verwachten dat het verbod ervoor zal zorgen dat de maatschappelijk kwetsbare groepen aanzienlijk minder geconfronteerd zullen worden met reclame voor online kansspelen. Daarnaast willen de autoriteiten dat de kansspelaanbieders bewust reclame maken, zodat ze alleen bepaalde doelgroepen bereiken.
De gevolgen van het verbod op ongerichte reclame
Volgens het concept besluit tot wijziging is het vanaf 1 januari 2023 niet meer mogelijk om ongerichte reclame te maken. Echter de autoriteiten geven wel aan dat het mogelijk blijft om gerichte reclame te maken, waarmee de geïnteresseerde (niet maatschappelijk kwetsbare) speler bereikt kan worden. Dit verbod op ongerichte reclame zal een (strengere) aanvulling zijn op een aantal bestaande wettelijke eisen voor reclame. Zo zijn de aanbieders op grond van de Wet op de kansspelen (Wok) verplicht om aan hun wervings- en reclameactiviteiten op een zorgvuldig en evenwichtige wijze vorm te geven, waarbij in het bijzonder aandacht moet worden besteed aan het voorkomen van onmatige deelname aan kansspelen.
Bovendien is het hun verboden om zich met hun wervings- en reclameactiviteiten op maatschappelijk kwetsbare groepen te richten. De kansspelaanbieders mogen om deze reden hun wervings- en reclameactiviteiten niet richten op personen tussen 18 en 24 jaar en personen die zich hebben uitgesloten van deelname aan de door hen georganiseerde kansspelen.
Vanwege het verbod op ongerichte reclame, zal het voor kansspelaanbieders van kansspelen op afstand niet meer mogelijk zijn om ongerichte reclame via internet te maken. In de nota van toelichting worden een aantal mogelijkheden voor gerichte internetreclame gegeven die enige inspanning van de consument vergen. Zo kunnen de consumenten zelf hun voorkeuren instellen via hun browser of bij diverse mediadiensten, zoals YouTube en Instagram, zodat ze minder reclame voor kansspelen op afstand te zien krijgen. Hierdoor zullen alleen consumenten die geïnteresseerd zijn in gokken de reclame voor kansspelen op afstand te zien krijgen. Daarnaast zal het voor de consumenten nog steeds mogelijk zijn om de website van het online casino zelf te bezoeken (zonder enige aansporing om dit te doen).
Bij het maken van kansspelreclame is het dus van belang dat deze kansspelreclame zich niet op de maatschappelijk kwetsbare personen richt, niet tot onmatige deelname aan kansspelen aanzet en ook niet misleidend is voor de consumenten. In andere woorden, reclame voor kansspelen is wel toegestaan zolang deze zich op een specifieke doelgroep richt (zoals gokliefhebbers), de maatschappelijke groepen met zekerheid niet zal bereiken en ook aan de andere wettelijke vereisten voldoet.
Door een verbod op te leggen op ongerichte reclame, worden volgens de autoriteiten de maatschappelijk kwetsbare groepen, waaronder jongeren en personen met een gokproblematiek, beter beschermd. Het verbod op ongerichte online reclame zal dus (naar verwachting) consumentenbescherming bevorderen, wat een van de drie hoofddoelen van het kansspelbeleid is.
Wie wordt door het besluit tot wijziging van het BWRVK geraakt?
Vergunninghouders
Een van de partijen die door het verbod geraakt wordt zijn de (toekomstige) vergunninghouders (d.w.z. de kansspelaanbieders). De huidige kansspelaanbieders zullen aanzienlijk minder mogelijkheden hebben om reclame te maken en op deze manier hun producten en diensten onder de aandacht te brengen. Dit kan natuurlijk leiden tot inkomstenverlies.
Naast de huidige vergunninghouders, zullen ook de kansspelaanbieders die later een vergunning krijgen van de Kansspelautoriteit voor het organiseren van kansspelen op afstand getroffen worden door het verbod op ongerichte reclame. Voor deze toekomstige vergunninghouders zou het in de toekomst helemaal niet of slechts voor een heel korte tijd, mogelijk zijn om ongerichte reclame te maken. Het verbod op ongerichte reclame zal mogelijk een negatief effect hebben op de toekomstige kansspelaanbieders, omdat ze minder spelers kunnen aantrekken wat ook natuurlijk minder inkomsten zal genereren. Het verbod zal daarnaast gevolgen hebben voor het verwerven van een voldoende concurrerende positie bij hun toetreding tot de (online) kansspelmarkt.
Overige bedrijven
Het verbod op ongerichte reclame zal niet alleen gevolgen hebben voor de huidige en toekomstige vergunninghouders maar ook voor andere partijen. De partijen die onder anderen geraakt worden door het verbod op ongerichte reclame zijn: reclame- en mediabureaus, media-exploitanten en andere bedrijven die reclame faciliteren. Ook deze bedrijven moeten zich bij het maken van reclame voor kansspelen (op afstand) aan de wettelijke vereisten voor reclame houden. Dit zou kunnen betekenen dat ook de hiervoor genoemde bedrijven manieren moeten vinden om ervoor te zorgen dat reclame de maatschappelijk kwetsbare groepen personen niet bereikt.
Daarnaast kunnen aanbieders van kansspelen op afstand mogelijk terughoudend zijn om samen te werken met bedrijven die reclame faciliteren, aangezien sommige bedrijven niet (voldoende) kunnen garanderen dat bij het maken van reclame voor kansspelen op afstand de maatschappelijk kwetsbare groepen niet bereikt zullen worden. De genoemde bedrijven lopen hierdoor dus ook het risico op omzetverlies.
Consumenten
Het verbod op ongerichte reclame zal ook gevolgen hebben voor de consument. Gokliefhebbers kunnen enige blokkade ervaren bij het vinden van (legale) online casino’s, aangezien het enige inspanning van hun kant zou vergen bij het actief zoeken naar (legale) aanbieders van kansspelen op afstand. Vanwege het verbod op ongerichte reclame zullen de maatschappelijk kwetsbare groepen personen (en personen die niet geïnteresseerd zijn in gokken) minder last van kansspelreclame hebben, omdat ze aanzienlijk minder vaak geconfronteerd zullen worden met reclame voor kansspelen op afstand (op internet). Door een verbod op te leggen op ongerichte kansspelreclame worden de consumenten en dan met name de maatschappelijk kwetsbare groepen beter beschermd tegen potentiële kansspelverslaving.
Voor- en nadelen
Het verbod op ongerichte reclame heeft zowel voor- als nadelen, zoals u ongetwijfeld kunt afleiden uit wat al besproken is. In dit gedeelte zullen zowel de voor- als de nadelen van het verbod getoond worden. Eerst zullen de voordelen weergegeven worden en daarna de (potentiële) nadelen.
Voordelen van het verbod
Bij het opstellen van het verbod op ongerichte reclame is veel nagedacht over de voordelen die het verbod op ongerichte reclame zou kunnen opleveren. Zoals eerder aangegeven, personen met verslavingsproblematiek hadden last van de grote hoeveelheid ongerichte reclame voor kansspelen op afstand. De grote hoeveelheid kansspelreclame heeft ook volgens de Kansspelautoriteit ervoor gezorgd dat veel jongeren een account openden bij online casino’s. Een van de voordelen die in de nota van toelichting genoemd is, is het feit dat de maatschappelijk kwetsbare groepen minder sterk geconfronteerd zullen zijn met ongerichte kansspelreclame. Dit zal ook voor minder financiële problemen en verslavingsproblemen onder de consumenten.[1]
Nadelen van het verbod
Nu kan niet met zekerheid worden gezegd wat alle exacte nadelen van het verbod zullen zijn, er zijn echter wel enkele speculaties over wat deze nadelen zouden kunnen zijn.
Ten eerste, een van de nadelen van het verbod is dat de vergunninghouders/kansspelaanbieders minder mogelijkheden zullen hebben om reclame te maken, aangezien ze alleen gerichte reclame kunnen maken die een specifieke doelgroep bereikt. Dit zal tevens grote financiële gevolgen kunnen hebben voor de kansspelaanbieders.
Ten tweede zou het verbod ervoor kunnen zorgen dat de bijdrage aan de kanalisatie vrijwel nihil is. Hierdoor zouden de consumenten mogelijk op zoek kunnen gaan naar illegale online kansspelaanbieders die zich niet aan de wettelijke vereisten houden. Deze illegale aanbieders zouden dus de oorzaak kunnen zijn van meer kansspelverslaving (onder jongeren). Verder zullen de bedrijven die kansspelreclame faciliteren ook potentieel enige nadelen kunnen ondervinden, aangezien de kansspelaanbieders, maar ook de bedrijven die kansspelreclame maken, voldoende moeten kunnen waarborgen dat de kansspelreclame (via internet) de maatschappelijk kwetsbare groepen niet zal bereiken.
Kan het besluit tot wijziging van het BWRVK leiden tot marketingrestricties voor affiliates?
Na september zal definitief aangegeven worden of het huidige conceptbesluit tot wijziging van de BWRVK ongewijzigd in werking zal treden. Momenteel is het niet met zekerheid te zeggen welke marketingrestricties het verbod voor affiliates zal hebben, maar een ding is zeker: als het besluit op deze manier in werking treedt, affiliates zullen de huidige manier waarop ze reclame maken (voor kansspelen op afstand) opnieuw moeten evalueren. Ze zullen moeten kijken naar hoe ze gerichte reclame kunnen maken die alleen een bepaalde groep bereikt, waarbij ze ook moeten kijken naar hoe ze kunnen verzekeren dat de reclame de maatschappelijk kwetsbare groepen personen niet zal bereiken.
Voor affiliates zal het moeilijk zijn om te verzekeren dat de reclame die ze maken, de maatschappelijk kwetsbare groepen niet zal bereiken. Het huidige concept besluit geeft niet veel mogelijkheden voor het maken van gerichte kansspelreclame via internet. Dit zal dus enige creativiteit van de affiliate vereisen. Affiliates moeten dus overwegen hoe ze gerichter kunnen adverteren, zodat ze voorbereid kunnen zijn op de mogelijke komende mediarestricties.
